Utuntu Nutundi

Ese waruziko kunywa inzoga cyane ari kimwe mu bishobora kukugetera indwara ya Cancer

Indwara ya Cancer ikomeje guhitana abantu benshi cyane kw’isi, ikaba iterwa n’ibintu byinshi bitandukanye aho usanga hari abayirwara ntibamenye ko bayifite ndetse ikazagera naho ibahitana batazi ikibahitanye, naho abandi ugasanga barayirwaye ariko bakazabimenya yaramaze kurenga igaruriro.

Ubushakashatsi bwakozwe n’Ikigo Mpuzamahanga gishinzwe Ubushakashatsi kuri Cancer mu Ishami ry’Umuryango w’Abibumbye ryita ku Buzima (CIRC), cyerekanye ko byibuze abantu bangana na 4% barwaye indwara ya Cancer mu mwaka wa 2020 bayirwaye biturutse cyane ku nzoga banywaga.

Ubushakashatsi bwashyizwe hanze n’Ikigo gikora ubushakashatsi kuri Cancer (CIRC) cyamuritse muri The Lancet Oncology muri iki cyumweru dusoje, bwagaragaje ko mu mwaka ushize wa 2020 abantu barenga 6,3 aribo babaruwe ko bari barwaye cancer mu bice bitandukanye birimo cancer y’umwijima, cancer yo mara, cancer yo mu kanwa, cancer yo mu muhogo ndetse na cancer yo mu mabere kandi abenshi muri bo barwaye iyi ndwra biturutse ku nagruka batewe no kunywa inzoga cyane.

Mu bantu miliyoni 6,3 babaruwe ko barwaye cancer, abantu bangana n’ibihumbi 741.300 (4%) bashya babonetse mu 2020; aho byagaragayeko umubare munini w’abarwaye indwara ya cancer ari abagabo bakaba bangana na 77% mu gihe abagore barwaye iyi ndwara bangana na 23 %.

Ikigo gishinzwe ubushakashatsi ku ndwra ya cancer (CIRC), cyatangaje ko Cancer ifata mu muhogo ariyo iza kw’isonga mu zifitwe n’abantu benshi kw’isi aho ifitwe n’abagera ku bihumbi 189.700, naho cancer y’umwijima ifitwe n’abantu bagera ku bihumbi 154.700, mu gihe cancer ifata mu mabere basanze ifitwe n’abantu bangana n’ibihumbi 98.300.

Ibihugu byaje kw’isonga mu kugira abantu benshi cyane barwaye indwara ya cancer harimo ibihugu nka Mongolie, u Bushinwa, Maldives, na Romanie, naho ibihugu byagaragayemo abantu bacye barwaye indwara ya cancer n’ibihugu bigizwe n’abayisilamu cyane harimo nka Kuweit, Libya na Arabie Saoudite.

Abashakashatsi bakoze iyo nyigo bavuze ko “hakenewe kumenyekanisha isano iri hagati yo kunywa inzoga n’ibyago byo kurwara cancer haba mu bashyiraho ingamba zitandukanye ndetse na rubanda muri rusange.”
Igihe

Yanditswe na Hirwa Junior

Twitter
WhatsApp
FbMessenger